“Nederlands spreken, geeft je vrijheid,” zegt Assel uit Kazachstan. Daar schreef ze verschillende mensen over de hele wereld, waaronder een Nederlands Turkse man. Hij nodigde haar uit om hem in Nederland te bezoeken. “Eerst wilde hij elkaar ontmoeten in Turkije, maar dat leek me te warm. Nederland leek me wel interessant.” Ze kwam hier in ‘98 voor de eerste keer. “Ik verbleef bij zijn familie; toen waren we gewoon vrienden. Maar binnen drie weken werd ik verliefd.” Vijf maanden na haar bezoek kwam ze dan ook weer terug en trouwden ze. “Het ging heel snel,” lachte ze.
Culturen als verrijking van de stad
De eerste keer dat ze in Rotterdam kwam, was het herfst, dus grijs en regenachtig. Wat Assel nog meer opviel, waren de mensen van de vele culturen die ze hier zag. “Kazachstan is ook een multicultureel land maar hier zag ik andere volkeren en culturen. Ik vind dat een verrijking voor de stad want je neemt van elke cultuur en traditie iets mee en dat brengt je verder. Achter elke persoon zit een cultuur, in het dagelijkse leven sta je daar niet bij stil, maar het is goed om je te verdiepen, zo leer je wat nieuws.”
Schoenen aan en plannen
In Nederland leerde ze vooral veel plannen. “Als je een afspraak hebt om 10 uur moet je er 10 uur zijn. En je kunt je vakantie voor een jaar verder boeken. Dat heb ik wel overgenomen. Dus nu heb ik een agenda. Die had ik vroeger niet. Maar soms word je er wel moe van. Spontane afspraken zitten er bijna niet in. Dan wil je bijvoorbeeld iets leuks doen met je vriendin maar dan komt het steeds niet uit en moet je weken verderop iets plannen, dat is wel jammer.” Verder is ze zo ingeburgerd dat ze bijna niet meer herinnert wat in Nederland nu anders is dan in Kazachstan. “Al trekken we daar meteen onze schoenen uit. Verder zou ik het echt niet kunnen zeggen, ik ben hier nu al zo lang…”
Taalbarrière
Verschillende culturen betekent verschillende talen. Assel sprak (en spreekt) Kazachs, Turks en Engels, maar nog geen Nederlands. “Vanwege de taalbarrière was het niet makkelijk om me thuis te voelen. Met Engels kom je ver, maar Nederlands geeft je échte vrijheid. En het duurde heel lang voordat ik op cursus mocht. Ook sprak mijn schoonfamilie, waar ik eerst een tijdje woonde, geen Nederlands. Dus in de tussentijd probeerde ik het zelfstandig thuis te leren. Zo keek ik TV, ik begon met de teletubbies,” lacht ze. “Gelukkig heb je in Nederland ondertiteling, dat heb je in Kazachstan niet. Ook las ik veel kinderboeken. Want als je iets probeert dat te moeilijk is, raak je gefrustreerd en geef je op. Dus ik begon met iets makkelijks en ging steeds stapje voor stapje vooruit. Na een jaar kreeg ik een zoon dus kon ik samen met mijn zoon leren. Dus zo heb ik mijn ND 2 gehaald.”
Ze adviseert anderen ook snel de taal te leren. “Zeg niet meteen dat je geen talenknobbel hebt of dat je te oud bent. Iedereen kan het! Het is een kwestie van willen. Vraag niet gelijk iemand wat iets betekent maar zoek het op. En gebruik de taal, ga lezen, luister en toon interesse.”