“De tikkie-cultuur vind ik soms vreemd. In Albanië zou niemand je €0,60 laten betalen voor een soep,” zegt Dea uit Albanië. Haar ouders verlieten haar thuisland in de jaren negentig vanwege protesten en onrust. Hun reis voerde langs Egypte, Thailand en Bulgarije. Uiteindelijk kwamen ze in Nederland terecht, met het plan om verder te trekken naar Canada. Die stap lukte niet meteen, maar jaren later woonden ze alsnog vijf jaar in Toronto.
“Maar mijn ouders vonden het leven in Nederland uiteindelijk leuker. Cultureel misten ze in Canada toch dingen. Dus keerden we terug,” vertelt Dea. En zelf kan ze de Nederlandse cultuur ook wel waarderen. “Alles is heel gestructureerd. Dat geeft rust.” Ze verhuisde naar Rotterdam om te studeren. En de stad voelde voor Dea als een tweede Toronto: een stad vol talen, culturen en etniciteiten. “In het dorp waar ik opgroeide voelde ik me als Albanees soms buitenstaander. In Toronto had ik juist dat rijke gevoel van diversiteit. Toen ik in Rotterdam kwam, vond ik dat terug. En het is een prachtige stad. Daardoor voelde ik me snel thuis.”
Thuis in de Albanese cultuur
Hoewel ze in Nederland geboren is, noemt Dea Albanië haar diepste thuis. “Zodra ik in het vliegtuig naar Albanië zit en mensen om me heen hoor praten in mijn taal, krijg ik direct een thuisgevoel.” Dat heeft veel te maken met de opvoeding. “Mijn ouders hebben me heel bewust Albanees opgevoed. We spraken thuis Albanees, we aten Albanees eten, hadden Albanese vrienden. Daardoor bleef die band heel sterk.”
De Albanese cultuur ervaart ze nog dagelijks: in gastvrijheid, samen feesten en het belang van de gemeenschap. “Bij ons ga je niet de deur uit zonder dat je vol zit met eten.” Ook benadrukt ze hoe Albanezen, of ze nu uit Albanië of Kosovo komen, zich altijd één voelen.
Advies voor nieuwkomers
Haar tip voor nieuwkomers in Rotterdam is simpel en praktisch: “Ga naar buiten en praat met mensen. Of dat nou in de supermarkt, de toko of ergens anders is. Vaak denken we dat mensen geen zin hebben om te praten, maar meestal willen ze dat juist wel. Dat gevoel van gemeenschap maakt dat je je stad ook echt je huis voelt.”